Kahramanmaraş Dağları:
Ahir Dağı (2301 m.) Engizek Dağı (2814 m.) Hezanlı Dağı (2283 m.) Nurhak Dağı (3081 m.) Amanos Dağı (2256 m.) Berit Dağı (3027 m.) Dibek Dağı (2230 m.) Binboğa Dağı (2957 m.) Balk Dağı (1569 m.) Armut Dağı (2410 m.) Kızıl Dağı (1770 m.) Koyunoluk Dağı (2402 m.) Öksüz Dağı (1868 m.) Koç Dağı (2562 m.) Gani Dağı (1239 m.) Salavan Dağı (2378 m.) Kaman Dağı (2352 m.)
Kahramanmaraş Akarsuları:
Kahramanmaraş ve çevresinin çok yeri şarıl şarıl akan kaynak sularıyla dopdoludur. Su kaynaklarının bolluğu bakımından Türkiye’de birinci sırada, dünyada üçüncü sırada yer alan bir ilimizdir. İlin her ilçesinde her yerleşim bölgesinde bol miktarda su kaynakları mevcuttur. Türkiye’nin en önemli akarsularından biri olan Ceyhan Nehri’nin kaynağıda il sınırları içerisindedir. Akarsuların bolluğu bakımından, Türkiye’nin sayılı barajlarından olan Sır Barajı, Menzelet Barajı, Kılavuzlu Barajı, Ayvalı Barajı, Kartalkaya Barajı il sınırları içerisindedir. Akarsuyun bu kadar bol olmasından dolayı Kahramanmaraş’a “Barajlar Şehri” demek daha yerinde olur.
Akarsularımızı inceleyelim…
Ceyhan Nehri: Elbistan ilçesinin Pınarbaşı Kaynarcalar mevkiinden doğar berrak olarak kaynaklanan ırmak, Elbistan, Afşin ve Göksun Ovalarını sulayan Göksun, Hurman ve Söğütlü kolları ile de birleşerek çoğalır. Elbistan yakınlarında güneye doğru akar. Ahirdağı’nın kuzeyinde Menzelet Barajı’na sularını bırakır. Menzelet Barajını besleyen en büyük akarsudur. Adana topraklarında yoluna devam ederek Akdeniz’e dökülür. Toplam uzunluğu 460 km. olup, Kahramanmaraş toprakları içerisindeki uzunluğu 230 km.dir.
Aksu Nehri: Kahramanmaraş’ın kuzeydoğusundaki Engizek Dağı eteklerinde ve Küçükcerit Köyü’nün doğusundaki kaya dibinden doğar. Doğduğu yerdeki suları çok berrak ve soğuktur. Kahramanmaraş topraklarındaki uzunluğu 115 km.dir. Büyükcerit yakınındaki kolları ile birleşerek çoğalır. Dar ve derin vadilerden geçerken yer yer küçük gölcükler oluşturur. Pazarcık önlerinde suyunu Kartalkaya Baraj göl sahasına bırakır. Suyunun bir kısmı Kartalkaya Barajı’ndan içme suyu olarak Gaziantep şehrine gider, bir kısmıda Pazarcık ve Narlı Ovalarını baştan başa sular. Kahramanmaraş Ovası’nıda suladıktan sonra yatağında iyice genişler. Kahramanmaraş altında tekrar batıya dönerek ilerler. Sularını Sır Barajı’na bırakır. Sır Barajı’nı Ceyhan Nehri’nden sonra besleyen en büyük akarsudur.
Tekir Suyu (Yeşilgöz): Kahramanmaraş’ın 55 km kuzeyindeki Tekir Köyü’nün yakınından çıkar. Kahramanmaraş – Kayseri karayolunun 55 km sindedir. Yol ile su kaynağı arasındaki uzaklık 1 km.dir. Menzelet Barajı’na kadar uzunluğu 27 km.dir. Doğduğu yer masmavi ve berrak bir göl niteliğindedir. Tekir Suyu’nun gözünün maviliği dillere destandır. Gözden doğup güneye yönelen akarsu, Hacıveliler obası Önünde Tekir’in bir başka gözsuyu olan Değirmenönü suyu ile birleşerek çoğalır. Kıvrım kıvrım akarak Tekir Köyü önlerinden geçerken Arkıtça deresini de kendine katarak Kısık Obası önlerinde dağ altına batar. Biraz ileride çağlayanlar halinde Döngel Mağaralarının içinden tekrar çıkar. Kaynağından buraya kadar alabalık yetişir. Döngel Köyü önlerinden çağlayanlar halinde akar, ileriye doğru gider. Menzelet Baraj gölüne dökülür.
Fırnız Suyu: Kahramanmaraş’ın 53 km. kuzeybatısındaki Fırnız Köyü yakınındaki dağın dibinden doğar. Kumarlı Köyü yakınındaki “Kayaaltı” denilen yerden doğan “Çukurhisar Suyu” ile de burada birleşerek doğuya doğru ilerler. Sularını Menzelet Göl sahasına bırakır.
Körsulu Çayı: Andırın ilçesinin kuzeyindeki Geben Kasabası’ndan doğar. Güneye doğru akar. Geben ovasını suladıktan sonra Sisne Köyü yakınından güneye doğru akar. Yeniyapan Köyü önlerinde Menzelet Barajı’na dökülür.
Göksun Çayı: Göksun’un kuzeyindeki Mehmet Bey Köyü yakınından kaynaklanır. Adatepe ve Peskefli köylerinden geçerek doğuya doğru akar. Elbistan’ın güneybatısında Ceyhan Nehri’ne karışır.
Hurman Suyu: Afşin’in Karakuz Akdere mevkiinden doğar. Tanır Kasabası’ndan ve Güvercinlik’ten geçtikten sonra Afşin’in güney kısmında Ceyhan nehrine kavuşur.
Nergele Çayı: Ekinözü ilçesinin Aşağı İçme Topalyusuflar mevkiinden çıkar. Topalyusuflar ve Aşağı içme altından geçerek Ceyhan Nehri’ne kavuşur.
Ağabeyli Çayı: Bertiz-Ağabeyli mevkiinden doğar. Ağabeyli ve Himmetli yakınlarından geçerek batıya doğru akar. Ahırdağı’nın kuzeyinde Menzelet Baraj gölüne dökülür.
Zeytin Deresi: Elbistan’ın güneyindeki Berit Dağı eteklerinden doğar. Süleymanlı vadisinden geçerek güneye doğru akar. Şadalak civarında Menzelet Baraj gölüne dökülür.
Söğütlü Çayı: Elbistan’ın Topkıran Köyü yakınından kaynaklanır. Karahasanuşağı, Kantarma ve Demircilik yakınlarından geçerek, Ambarcık’a gelir. Oradan da ilerleyerek Ceyhan Nehri’ne kavuşur.
Organ Çayı: Türkoğlu’nun Doluca Köyü civarından kaynaklanır. Doğuya doğru ilerleyerek akar. Önsenhopuru’ndan geçerek Deliçay’la birleşir.
Deliçay: Türkoğlu Dönüklü Köyü civarından çıkar. Dönüklü ve Dadağlı bahçelerini sulayarak doğuya doğru ilerler. Altınova yanlarındaki ovayı suladıktan sonra Aksu Irmağı’na dökülür.
Kısık Deresi: Beşenli Köyü mevkiinden kaynaklanır. Pazarcık Sakarya Köyü yakınlarından geçerek Aksu Irmağı’na kavuşur.
Erkenez Suyu: Pazarcık Küçüknacar köyü mevkiinden doğar. Maraşaltı Ovası’nı suladıktan sonra Aksu Irmağı’na kavuşur.
Ovaları
Kahramanmaraş Ovası: İlin en verimli ve en önemli ovalarının başında gelir. Kahramanmaraş ilinin ve Ahırdağı’nın güney eteklerinde uzanır. Kuzeyde Ahır Dağı, güneyde Çimendağı arasında uzanan geniş bir düzlüktür. Tamamen Akdeniz iklimi hakim olduğundan her mahsül yetişir. Kuzeyden çıkan Aksu Irmağı ile ova baştan başa sulanır. Pazarcık – Kartalkaya Barajı Sulama Projesi çerçevesinde yaptırılan sulama kanalları ile hertaraf sulanmak suretiyle Kahramanmaraş’ın ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmesinde önemli katkı sağlar.
Narlı Ovası: Kahramanmaraş’ın doğusunda ve Pazarcık ilçesinin güneyinde yeralmaktadır. Narlı ovası Kartalkaya Barajı suyundan sulanmaktadır. Ayrıca içme ve kullanma amacıyla açılmış olan birçok kuyu bulunmaktadır. Narlı Ovası’nda tamamen sulu tarım yapılmaktadır. Akdeniz ılıman iklimi sayesinde de başta şekerpancarı, pamuk, buğday, mısır, soya fasulyesi olmak üzere her türlü bitki yetiştirilmektedir. Kahramanmaraş ekonomisine büyük katkı sağlanır.
Göksun Ovası: Kahramanmaraş ilinin kuzeybatı tarafında Göksun çevresinde yer alır. İlin en önemli ovalarından biridir. Ceyhan Nehri’nin büyük kolu olan Göksun Çayı ile sulanır. Ovanın orta kısımlarına DSİ tarafından sulama kanalları ve sulama pompaları yaptırılmıştır. Bu sayede buranın çok yerinde sulu tarım yapılır.
Elbistan Ovası: Kahramanmaraş ilinin en verimli, sulu ve önemli ovalarından biridir. Bu ova, Kuzeydoğudaki dağlardan inen derelerle beslenen Söğütlü Çayı, Hurman Çayı ve Ceyhan Nehri ile sulanır. Ayrıca ovaya güney taraftaki dağ yamaçlarından inen dere ve kar sularıda hayat verir.
46 Kahramanmaraş 